Van 1977 tot en met 1984 trok fotograaf Joep Vogels door de straten van de binnenstad van Tilburg. Voor de dienst publieke werken van de gemeente legde hij de panden aan de linten en hoofdverbindingswegen in het centrum van de stad vast. Hij verwerkte ze tot lange stroken op karton, als een soort Google Streetview 1.0. Deze fotostroken zijn uniek en maken deel uit van de collectie van Regionaal Archief Tilburg. De verzameling biedt een mooi beeld van de straten in die periode, waarvan veel door sloop is verdwenen. Het archief is samen met Joep Vogels op zoek naar de ontbrekende stroken.
De afdeling publieke werken van Tilburg kreeg halverwege jaren ’70 van de vorige eeuw te maken met de bouwplannen van burgemeester Becht. Voor het bestemmingsplan van de oude stad, met veel leegstaande fabrieken, moest in kaart worden gebracht welke panden er in het centrum stonden. Op basis van monumentale waarde kon dan een eventuele beslissing tot sloop genomen worden. Vogels werd op pad gestuurd om huis voor huis de ‘straatwanden’ in kaart te brengen. Dit leidde tot fotostroken van 100 tot 150 centimeter, alles op een schaal van 1:100. Mede op basis daarvan werden behoud- of sloopbeslissingen genomen. Het materiaal was onmisbaar voor de Schoonheidscommissie (de voorloper van de Omgevingscommissie). De fotostroken werden ook veelvuldig gebruikt bij voorlichtings- en inspraakbijeenkomsten van stadsvernieuwing en wijkverbetering.
Na 1985 moest de afdeling publieke werken inkrimpen van 500 tot 200 medewerkers. De kasten waar de stroken als lamellen in hingen, kwamen bij opkopers terecht, of werden vernietigd. Een groot deel van de fotostroken is destijds gered en kwam vanaf 1988 in het depot van Regionaal Archief Tilburg terecht, zonder dat er iets mee werd gedaan. Daar werden ze door Joep Vogels gespot. Hij inventariseerde ze, kwam tot 275 stroken van in totaal 78 straten, zo’n 25 km straatwand. Waarschijnlijk zijn er circa 400 stroken geweest, dus er ontbreekt een derde. Wat ook ontbreekt, zijn de negatieven en de ingekleurde overzichtskaart van de gefotografeerde straten.
De stroken zijn destijds onder andere uitgeleend aan wijkcentra en aan studenten (voor onderzoek). Het is goed mogelijk dat oud-medewerkers van de gemeente ‘hun’ straat op fotostrook mee naar huis hebben genomen. Tilburg is de enige stad in Nederland die op deze manier is vastgelegd in de tweede helft van de 20e eeuw. Voor de toekomst is dit zeer waardevol cultureel bezit. Regionaal Archief Tilburg doet daarom samen met Joep Vogels een oproep aan mensen die de ontbrekende fotostroken, negatieven of de overzichtskaart weten te vinden. Het archief wil de verzameling in beheer nemen, conserveren, per strook digitaliseren en online beschikbaar stellen. Daarna kan iedereen er gebruik van maken. Heb je informatie over de fotostroken of heb je ze in bezit? Neem dan voor 31 december contact op via info@regionaalarchieftilburg.nl o.v.v. fotostroken Tilburg.
