Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden honderdduizenden Nederlandse mannen te werk gesteld in Duitsland of door Duitsland bezette landen.
Is er in het begin van de oorlog nog een zekere mate van vrijwilligheid maar vanaf 1941 komen er steeds dwingende maatregelen om Duitse fabrieken te bemannen met Nederlandse arbeiders. De vaak gedwongen inschakeling in de Duitse oorlogseconomie van arbeiders tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt Arbeidsinzet of Arbeitseinsatz genoemd
De gewestelijke Arbeidsbureaus krijgen door de bezetter een rol toebedeeld bij het opstellen van lijsten en oproepen van mannen.
Dit is de reden dat als je op zoek bent naar informatie over arbeidsinzet je ook op zoek gaat in de archieven van de Gewestelijke Arbeidsbureaus. Daarnaast kun je door op onze website te zoeken met de woorden arbeidsdienst of arbeidsinzet treffers krijgen in verschillende archieven
Helaas is er in archieven vaak maar weinig bewaard gebleven over de arbeidsinzet in de jaren 1940-1945.
Dwangarbeiders moesten zich tijdens de oorlog verplicht aansluiten bij een Duits ziekenfonds, de zogeheten Krankenkasse. In het archief van het Nederlandse Rode Kruis bevinden zich (helaas incompleet bewaard gebleven) documenten met betrekking tot deze Krankenkasse, waarin dus mogelijk persoonlijke gegevens van individuele arbeiders zijn te vinden. Vragen over het oorlogsarchief van het NRK dienen aan het Nationaal Archief te worden gericht: info@nationaalarchief.nl met als onderwerp ‘Maillijst Rode Kruis’
Mogelijk dat de website van de documentatiegroep 40-45 je ook op weg kan helpen. Daarnaast biedt de International Tracing Service (ITS) de mogelijkheid informatie aan te vragen.
Foto
:Leo Schuurmans (L.M.A. Schuurmans) geboren 16-07-1914 en overleden in Kassel op 28-07-1943 tijdens de dwangarbeid.
De broers Leo Schuurmans (1914-1943) en Frans Schuurmans (1924-1993) waren beiden door de Duitse bezetter ingeschakeld voor de Arbeitseinsatz. Leo werd gedwongen om in Kassel te werken, Frans in Keulen. Op 23 juli 1943 kwam Leo tijdens een luchtaanval door de geallieerden om het leven.
Lees meer over de broers Schuurmans in deze blog