Gedurende de Tweede Wereldoorlog hadden de Duitsers vliegbasis Gilze-Rijen ingenomen en omgebouwd tot één van de grootste vliegvelden van Europa. Ter bescherming van dit vliegveld werd een schijnvliegveld aangelegd tussen de dorpen Alphen en Riel langs de Oude Tilburgsebaan. Dit vliegveld was onder de lokale bevolking bekend als De Kiek, maar werd door de Duitsers Kamerun, of in codetaal SF 37, genoemd.
Schijnvliegvelden werden aangelegd met als doel de geallieerden te misleiden in de hoop dat daardoor de neppe en niet de échte vliegbases gebombardeerd zouden worden. In de praktijk ging het niet altijd zo. Naar het schijnt bombardeerden met name Engelse vliegtuigen de nepvliegvelden met houten bommen. Nepbommen op een nepvliegveld.
Om het bedrog zo realistisch mogelijk te maken was De Kiek voorzien van houten vliegtuigen, die waren geschilderd in Duitse kleuren en voorzien van Duitse tekens. Bovendien werden een afweergeschut, verlichting en een landingsbaan aangelegd en een spoorbaan waarop de vliegtuigen heen-en-weer werden getrokken om activiteit te kunnen suggereren.
In de late zomer van 1940 durfden de dappere verloofden Bets van Nunen en Jan Voskens het aan om zich te laten fotograferen op en bij een van de houten vliegtuigen, die half tussen de bomen stond opgesteld. De vliegtuigen waren zo gemaakt dat ze vanuit de lucht niet van echt te onderscheiden waren. Daardoor lijkt het vliegtuig op de foto's in eerste instantie echt, maar bij nadere bestudering is te zien dat de staart van zeildoek gemaakt was.
In de loop van 2019 wordt ter gelegenheid van 75 jaar bevrijding een nieuw schijnvliegtuig, ontworpen door kunstenaar Bart Somers, op het terrein geplaatst.
Bronnen
Archief 1623, Collectie documentatie WOII Goirle en Riel 1940-1945, invnr. 196
Jan Roymand en Wim de Jong, 'De Regte Heide: een goed gevulde cultuurhistorische koekentrommel', In Brabant 2018, nr. 3, pp. 90-101
Wil je meer weten over de geschiedenis van het vliegveld; klik hier
Foto’s
1623_196A en 1623_196B. Coll. E. Voskens-van Nunen, Zeist/Regionaal Archief Tilburg
Lees ook de overige artikelen uit de serie
'Uit de fotocollectie'.
