Achtentachtig oorlogsslachtoffers. Dat was na de Tweede Wereldoorlog de droeve optelsom voor Gilze, Rijen, Hulten en Molenschot. Achtentachtig inwoners, jong en oud, die door gruwelijke oorlogshandelingen het leven lieten. Wie waren zij? Onder welke omstandigheden kwamen zij om het leven? Heemkring Molenheide wil graag meer over hun achtergronden ontdekken. Door hun levensverhaal te vertellen en foto’s te achterhalen willen ze al die slachtoffers een gezicht geven. Want hoe lang geleden ook, het blijft belangrijk hen te herdenken.
Maar dat kunnen de mensen van de heemkring niet alleen. De archieven vertellen ons van alles, maar de hulp van nabestaanden is ook nodig. Wie kent het levensverhaal van een of meer slachtoffers? Wie heeft nog foto’s op zolder waarmee de slachtoffers letterlijk een gezicht gegeven kan worden?
Enkele jaren geleden stelde de heemkring de documentaire 'Overleven in de schaduw van het vliegveld' samen. De Tweede Wereldoorlog in de dorpen Gilze, Rijen, Hulten en Molenschot werd daarin voor het voetlicht gebracht. Volle zalen zagen de indrukwekkende beelden en de rampzalige gebeurtenissen langstrekken. De bombardementen, de verwoeste huizen, hele straten in puin. Gevolgd door die lange aangrijpende lijst met de namen van de slachtoffers. Wie waren al die mensen, hele gezinnen soms, die de dood vonden? Achtentachtig slachtoffers, variërend in leeftijd van drie maanden tot 69 jaar.
Voortborduren
‘Geef elk oorlogsslachtoffer een gezicht’ heet het project en daarmee sluiten ze aan bij dat van het Regionaal Archief Tilburg - ‘Bevrijd van de vergetelheid’. Met de slachtofferlijst en vrijwel alle bidprentjes zijn de essentiële gegevens al voorhanden, waar op voortgeborduurd kan worden.
Nu al zijn de verhalen van enkele slachtoffers uit Gilze en Rijen te vertellen. Van Fransje Verheijen bijvoorbeeld (foto bovenaan, met zijn ouders), achtjarig jongetje uit Gilze dat melk ging halen voor zijn familie en bij de inslag van een V1 uitkwam. Van de vijftienjarige Riet Leenaars uit Rijen, die in het schootsveld stond van een militair die op hun boerderij zijn geweer aan het schoonmaken was. Van de 69-jarige Maria Bink-Diepstraten uit Molenschot die – notabene op de dag dat haar dorp bevrijd werd - met haar rolstoel de schuilkelder niet in kon en overleed als gevolg van een granaatscherf. Van moeder Sikkenga en zes van haar kinderen (foto hiernaast), op slag dood in hun schuilkelder bij een gruwelijk bombardement. Maar ook van Joan Smeekens (21) en Gust Ermes (24) die allebei in Duitsland stierven na een noodlottige gang langs verschillende kampen met dwangarbeid en mishandelingen.
Wie helpt Heemkring Molenheide?
In de Wiki Midden-Brabant vind je deze en alle andere slachtoffers terug van die lange, lange lijst, verdeeld over de vier dorpen. Van een enkeling is het verhaal of een stukje ervan bekend, maar van de meesten is er behalve naam en overlijdensdatum nog niet zo veel bekend. Wie helpt mee om de levensverhalen van deze dorpsgenoten zo volledig mogelijk te maken? Wie heeft ontbrekende informatie in de vorm van verhalen of foto’s? Laat het per mail weten via info@heemkringmolenheide.nl en vermeld daarbij ‘Schrijversteam Wiki Gilze en Rijen-oorlogsslachtoffers’. Het schrijversteam neemt graag contact met je op. Want hoe lang geleden ook, het blijft belangrijk onze oorlogsslachtoffers te herdenken.
Monument oorlogsslachtoffers kerkhof Gilze
