De Schuur in Oisterwijk
Frans van Keulen zag het levenslicht in Oisterwijk in 1917. Hij was de oudste zoon van sigarenmaker Graard en Cornelia Vogt. Het gezin woonde eerst in de Hoogstraat, Blokshekken, later in Canisiustaart en vanaf 1933 in De Schuur. Ad van den Oord heeft in 2013 een studie gepubliceerd over De Schuur. Je zou het met de ogen van nu De Schuur kunnen beschouwen als een gebouw voor leden van plaatselijke vakbonden en socialistische partij, die daar bijeen konden komen voor vergaderingen, culturele en ontspannende activiteiten. Leden waren de Nederlandse Fabrieksarbeiders Bond, de Nederlandse Tabakswerkers Bond, de Nederlandse Bouwvakarbeiders Bond, de Sociaal Demokratische Arbeiders Partij (SDAP), de Arbeidersjeugd Centrale, de Arbeiders Sportbond, het instituut voor arbeidersontwikkeling en de Vereeniging Arbeiders Radio Amateurs (VARA).
Die verhuizing van het gezin Van Keulen naar De Schuur was de aanleiding voor het ontslag van vader Graard bij de sigarenmakerij De Huifkar. Op allerlei manieren probeerde vader Graard aan de kost te komen zoals met vogeltjesjacht en een viskar met mosselen.
Oudste zoon Frans ging als enige van het gezin naar een katholieke lagere school, de jongere zussen en broer naar de openbare. Na de lagere school moest hij meteen gaan werken, van doorleren kon geen sprake zijn, er moest geld verdiend worden. Dus moest hij op 13-jarige leeftijd fulltime aan de slag bij Sigarenfabriek De Huifkar, net als zijn vader Graard. Als AJC’er was Frans een geheelonthouder, hij zou zijn hele leven noch roken noch drinken.
Naar Tilburg
Omdat vader in Oisterwijk niet langer aan de kost kon komen, verhuisde het gezin Van Keulen in augustus 1934 naar de Zwijsenstraat in Tilburg. Vader en zoon Frans startten een tabakswinkel.
Frans zou later bij De Volt gaan werken. Tijdens de Tweede Wereldoorlog tot aan de bevrijding werkte hij daar ook. Hij was tijdens deze jaren ook actief in het verzet. In december 1944 trouwt de dan 27-jarige Frans met de 22-jarige dienstbode Dina Eek uit de Leenheerenstraat.
Stoottroeper
Frans met al zijn idealen wilde na de bevrijding wat goeds doen voor de maatschappij. Zijn opvatting was dat hij ‘alleen maar gedaan heeft wat gedaan moest worden, namelijk opkomen voor de vrijheid van Nederland’. Hij meldde zich in december 1944 net als andere Tilburgse oud-verzetsmensen vrijwillig aan bij de stoottroepen. De opleiding werd gegeven in klooster Nieuwkerk, Goirle. Opmerkelijk detail is dat gelijktijdig met hem de later beruchte Raymond Westerling (1919-1987), die vijfde van rechts op de eerste rij zit. Tot oktober 1945 zou Frans bij de stootroepen actief zijn. Frans heeft een aantal kameraden/vrienden verloren en hij heeft zelf actief deelgenomen aan vuurgevechten waarbij slachtoffers vielen aan de andere kant. Tijdens een van de gevechten raakte hij gewond door granaatscherven.
Het zwijgen na de oorlog
Eind 1945 is Frans van Keulen eervol ontslagen uit militaire dienst. In zijn huiselijke omgeving sprak hij met zijn kinderen zelden of nooit over de oorlog. Oorlogsfilms op de televisie werden onmiddellijk uitgezet. Zijn oorlogservaringen waren waarschijnlijk een (te) groot trauma.
Na de oorlog is Frans diverse avondopleidingen gaan volgen, zo bekwaamde hij zich onder andere in boekhouden, handelsrekenen en rechten. Daardoor kon hij na verloop van enige tijd aan de slag voor Het Vrije Volk, de toen nog landelijk verschijnende sociaaldemocratische krant, de opvolger van de vooroorlogse socialistische krant Het Volk. De visie van Het Vrije Volk sloot perfect aan bij de idealen van Frans, vandaar dat hij er erg graag en met veel plezier werkte, vanuit kantoor Eindhoven. Toen na verloop van tijd het aantal landelijke abonnees sterk afnam trok de krant zich terug op thuisbasis Rotterdam, het werd daar een lokale krant. Omdat het gezin niet wilde verhuizen naar Rotterdam, nam Frans met pijn in het hart ontslag.
Bij zijn crematie in 1998 kwamen een aantal een oud-stoottroepers met vaandel een eerbetoon brengen aan Frans. Zijn beste vriend, mede-verzetsman en oud-stoottroeper Kees Veerman was een van de sprekers tijdens zijn crematie.
Archief en foto’s
Na het overlijden van zijn vader in 1998 ontdekte zoon Niek een militaire logboek en andere papieren van zijn vader, waarin hij de ervaringen van zijn tijd als stootroeper heeft beschreven. Hij deed daarin onder andere nauwkeurig verslag van de patrouilles van het onderdeel van de stoottroepen waarvan hij commandant was.
Dat persoonlijk archiefje met foto’s zijn onlangs geschonken aan het Regionaal Archief Tilburg.
Voor het samenstellen van de blog is onder andere gebruik gemaakt van een interview van Ad van den Oord met Frans van Keulen uit oktober 1991.
