Bevrijding en doedelzakken
Tilburg werd op 27 oktober 1944 bevrijd door de 15e Schotse Divisie. De Schotten kwamen via Tilburg-Zuid de stad binnen en bevrijdden Tilburg van de Duitse bezetter. Tijdens de bevrijding van Tilburg op 27 oktober 1944 door de 15e Schotse Divisie, speelden doedelzakken een bijzondere rol. De Schotse soldaten, bekend om hun doedelzakmuziek, marcheerden de stad binnen onder begeleiding van deze iconische klanken. Dit maakte een diepe indruk op de inwoners van Tilburg en leidde tot een blijvende associatie tussen de stad en de doedelzak.
Generaal Colin Muir Barber was een Britse legerofficier die de 15e Schotse Divisie leidde tijdens de bevrijding van Tilburg in 1944. Hij stond bekend om zijn indrukwekkende lengte van 2,06 meter, wat hem de bijnaam “Tiny” opleverde. De combinatie van Generaal Barber’s leiderschap en de iconische klanken van de doedelzakken symboliseert de bevrijding en de vreugde die daarmee gepaard ging.
Na de bevrijding gaven de Schotse doedelzakspelers een concert op de Markt, wat door duizenden Tilburgers werd bijgewoond. Dit concert markeerde een vreugdevol moment na de zware gevechten en symboliseerde de vrijheid en opluchting die de bevrijding met zich meebracht.
Dit historische moment wordt nog steeds herdacht in Tilburg, onder andere met een standbeeld op het Stadhuisplein dat een Schotse soldaat met een doedelzak afbeeldt.
Dutch Pipes and Drums
Na de bevrijding verschenen er in Tilburg verschillende groepjes kinderen die op potten en pannen sloegen en zo drumbandjes imiteerden. Ze gaven zichzelf illustere namen zoals 'veul geweld voor weinig geld'. Ook in de omgeving van de Jacob van Campenstraat zwierf zo’n drumbandje rond, maar hier namen al snel twee ouders, de gebroeders Bernard en Janus Mutsaers, de leiding op zich. Ze transformeerden dit groepje kinderen tot een echte jeugddrumband. Een briljante zet van hen was, geïnspireerd door de Schotse bevrijders, om dit bandje om te vormen tot een heuse doedelzakband. Zo werd in 1953 ‘Jeugddoedelzakband de Scotjes’ opgericht. Na het vervallen van de leeftijdsgrens in 1984 werd de naam veranderd in ‘Dutch Pipes and Drums’, omdat zij de eerste doedelzakband in Nederland waren. Deze band, geïnspireerd door de Schotse bevrijders, is nu uitgegroeid tot een van de bekendste doedelzakbands in Nederland. Trouw aan hun roots en hun bevrijders hebben zij vanaf hun oprichting tot op heden elk jaar de herdenking van de bevrijding op 4 mei opgeluisterd met hun klanken.
Archief 1641
In het Tilburgse bevrijdingsjaar 2024 mocht het archief van de Dutch Pipes and Drums in onze collectie niet ontbreken. Mede door de goede zorgen van Ger Verschuren en Theo van der Meijden is dat ook gelukt. Ook oud leden en zelfs kinderen van oud-leden hielpen om de geschiedenis van de eerste 15 jaar van de Scotjes vast te leggen. Bijzonder te vermelden is de schenking van Ed Mutsaers, kleinzoon van Bernard Mutsaers, van de eerste dagboekjes van de band. Hij schonk deze met instemming van de familie Mutsaers aan de Dutch Pipes en Drums om zo als één collectie te kunnen worden schenken.
Voor het hele overzicht van het archief: 1641 Dutch pipes and drums, voorheen Tilburgse jeugd doedelzakband De Scotjes (regionaalarchieftilburg.nl)
Digitaal beschikbaar
Als extraatje hebben we ook de infobulletins gedigitaliseerd, die online geraadpleegd kunnen worden.
47: regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/scans/NL-TbRAT-1641/8.1/start/0/limit/10/highlight/1
48. regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/scans/NL-TbRAT-1641/8.2/start/0/limit/10/highlight/1
49. regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/scans/NL-TbRAT-1641/8.3/start/0/limit/10/highlight/1
50. regionaalarchieftilburg.nl/zoek-in-archieven/?/scans/NL-TbRAT-1641/8.4/start/0/limit/10/highlight/1
