Zijn je banden opgepompt en staat je zadel goed afgesteld? We gaan namelijk een fietstocht maken! Met de film van deze maand gaan we op een historisch tripje van Tilburg naar Breda in het jaar 1945. En we zijn in goed gezelschap, want onder de fietsers is Ria van Dijk, beter bekend als Luchtbuks Ria.
Fiets bepakken en de bandjes oppompen
De film opent in het Tilburg van de jaren veertig. We zien een straat, mogelijk de Goirkestraat, waar net een lijnbus haar weg vervolgd. Een groepje mensen zwaait de bus uit en richt zicht dan op belangrijkere zaken, het bepakken van de fiets.
Dit is namelijk de familie Van Dijk en zij maken zich klaar voor een fietstocht naar Breda. We zien onder andere moeder Cato met haar dochters Jet en Ria. De bagage wordt strak op de fiets gebonden en de banden worden nog eens flink opgepompt. Wanneer alles in orde is, wordt er nog even gezaaid, waarna de fietsrit kan beginnen.
Compilatie van de films van de fietstocht in 1945 (Archief 1822 Ria van Dijk, filmnummer 1822034001, collectie Regionaal Archief Tilburg). Bekijk hier de hele film. De tekst gaat onder na de film.
Via de Bredaseweg naar landgoed Anneville
Het gezelschap fietst de stad uit via de Bredaseweg. Ze passeren hierbij de toegangspoort van het Tilburgs Dierenpark, met de kenmerkende witte herten. Eenmaal de stad wordt de weg vervolgd langs weilanden en door bossen tot een welverdiende pauze bij landgoed Anneville.
Dit landgoed bij Ulvenhout wordt van de jaren twintig tot halverwege de jaren vijftig gehuurd door
de Bredase horecaondernemer Coumans. Hij maakt van het landhuis een hotel-restaurant en theeschenkerij.
We zien onze fietsers neerstrijken op het terras voor het landhuis. Hierdoor weten we dat de filmbeelden op zijn vroegst in de zomer 1945 gemaakt zijn. Na de bevrijding van het zuiden van Nederland is het landgoed namelijk de residentie van prins Bernhard die toen zijn hoofdkwartier in Breda had. Na zijn vertrek in mei 1945, verblijft koningin Wilhelmina hier op haar buurt voor zes weken en is het landgoed het decor voor enkele belangrijke defilés (zie foto). Na deze koninklijke bezoeken keert de rust terug en wordt Anneville weer een vredige theeschenkerij.
Een theeschenkerij waar onze fietsvrienden zich prima vermaken op het terras. Ze drinken thee, eten een ijsje en na een kort toiletbezoekje vervolgen ze hun weg. We zien hoe Ria en waarschijnlijk de heer Nannink weer vol energie op de tandem springen. Breda is immers niet ver meer.
Een warm welkom in Breda
Eenmaal aangekomen in de Brabantse stad volgt een warm weerzien met geliefden. Er worden handen geschud en knuffels uitgewisseld. Vervolgens wordt er een bezoek gebracht aan het hotel-restaurant van J.P.A. van Besouw, waar de ANWB vlag gastvrij wappert. Het niet niet bekend of ze hier enkel stoppen voor een versnapering of ook de nacht doorbrengen.
Op naar huis
Na het bezoek aan Breda, worden de fietsen weer vrolijk opgepakt. Het is tijd voor de terugreis. Tijdens de rit geniet het gezelschap van de schoonheid van het Brabantse land. Ze lopen door een veld met zonnebloemen en genieten op een bruggetje van de omgeving. Uiteraard wordt er ook tijd gemaakt voor de inwendige mens. Op het terras van café De Brouwers, toepasselijk waarschijnlijk in de buurt van Dorst, wordt nog een drankje genuttigd voordat de laatste kilometers naar Tilburg worden ingezet.
De film eindigt met uitzicht op Tilburg. Voorbij het spoor is de watertoren alweer te zien. Het gezelschap is weer bijna thuis na een enerverende fietstocht in 1945.
Meer zien & lezen?
De film van deze maand komt uit het recent verworven archief van Ria van Dijk. Lees hier een eerdere blog over het leven van deze bijzondere vrouw.
Wil je meer ontdekken over bijzondere films uit onze collecties? Bekijk dan hier de vorige edities van Film van de Maand.
