In de serie Frequently Forgotten Files (FFF) zetten we minder bekende, maar bijzondere archieven uit onze collectie in de schijnwerpers. In deze aflevering staat archief 2095, Stichting Dierenweide Rutselbos te Oosterhout 1982-1990, centraal.
Stichting Dierenweide Rutselbos
Op 9 februari 1983 wordt Stichting Dierenweide Rutselbos te Oosterhout opgericht. Doel van de stichting is ‘het stichten en in stand houden van één of meerdere dierenweide(n)’.
Begin 1982 wordt bekend dat o.a. de dierenweide in de gemeente Oosterhout zal verdwijnen in verband met bouwplannen van de gemeente, het zgn. “Plan Noordoost-kwadrant”.* Hierop komen veel reacties van omwonenden, bewoners en leiding van het Gezins Vervangend Tehuis (GVT) en leerlingen en docenten van de Maria Gorettischool, die graag willen dat de dierenweide behouden blijft.
De Oosterhoutse Juniorkamer, het GVT, de Maria Gorettischool en Bejaardencentrum Oosterheem bundelen de krachten om de kinderboerderij te behouden en in 1983 wordt Stichting Dierenweide Rutselbos opgericht. Het bestuur bestaat uit een lid van de Juniorkamer, twee personeelsleden van het GVT, een teamlid van de Maria Gorettischool en een dierenarts.
De gemeente Oosterhout geeft een eenmalige subsidie aan de stichting en stelt een perceel gratis beschikbaar voor de dierenweide. Leerlingen van de plaatselijke LTS (onder begeleiding van een docent) bouwen het dierennachtverblijf als praktijkobject. Openbare Werken zaait de wei in, de buitendienst van de sociale werkvoorziening zorgt voor het onderhoud van het groen. De dieren worden verzorgd door bewoners van het GVT als bezigheidstherapie. Zij worden bijgestaan door een dierenarts en Stichting Dierenweide Rutselbos.
In april 1984 wordt Dierenweide Rutselbos geopend. De eerste bewoners zijn zes geiten, wat kippen en een eend. Een half jaar later is de menagerie uitgebreid met lammetjes, hanen, kuikentjes, parelhoenderen, eenden, een pony én een varken. Volgens de stichting heeft de dierenweide in deze zes maanden het bestaan als gerechtvaardigd, want de kinderboerderij wordt ‘dagelijks bezocht door de jeugd en omwonenden’.
In 1990 laat Stichting Welzijn Geestelijks Gehandicapten (SWGG), die het GVT exploiteert, weten de dierenweide te willen exploiteren. Zij wil het gebruik ervan intensiveren, en meer en andersoortige dieren aankopen, waardoor het werk zal toenemen. Voor Stichting Dierenweide Rutselbos blijft er dan weinig werk over. In de bestuursvergadering van 26 juni 1990 wordt besloten de stichting op te heffen.
Over het archief
Het archief van Stichting Dierenweide Rutselbos bestrijkt de periode 1982-1990. Het archief (0,13m) past in één omslag. Archief 2095 is openbaar, dus voor iedereen te raadplegen in de studiezaal van Regionaal Archief Tilburg.
Wat zit erin?
Het archief van de Stichting Dierenweide Rutselbos bevat de (ontwerp)statuten van de stichting, de in- en uitschrijving van de stichting bij de Kamer Van Koophandel, correspondentie, pamfletten van de actiegroep, facturen en offertes (bv. voor het leveren en zetten van een hekwerk), krantenknipsels, stukken van de gemeente Oosterhout, aanvraag bouwvergunningen, ontwerptekeningen van het dierennachtverblijf, situatieschetsen, verslagen van bestuursvergaderingen en de financiële jaarverslagen.
Highlights
Op 18 mei 1982 stuurt een actiegroep een brief naar omwonenden waarin zij worden uitgenodigd voor een bijeenkomst op 29 mei in de Maria Gorettischool met als hoofddoel “te informeren over de situatie rondom het plan “Noordoostquadrant”. Iedereen krijgt de gelegenheid om vrijblijvend een stand in te richten, ‘waarbij wel een verzoek gedaan wordt tot duidelijke stellingname ten aanzien van bovengenoemd thema (andere onderwerpen worden niet geaccepteerd). Dus: stemt u voor realisatie van dit plan, dan zal kruidentuin, kinderboerderij, bomengroep en streekarchivariaat moeten verdwijnen. Stemt u tegen realisatie van dit plan, welk alternatief stelt u dan voor?’
In 1987 is er bij de stichting ongerustheid over de uitgaven voor het groot onderhoud van de dierenweide. De gemeente laat weten ‘dat niet gerekend mag worden op een gemeentelijke subsidie. Overigens bestaat bij ons waardering voor het werk van uw stichting’. Stichting Dierenweide Rutselbos stuurt vervolgens een brief naar omwonenden met het verzoek aan ‘iedereen die hier wel eens langskomt’ om 5 gulden te storten zodat de dierenweide kan blijven voortbestaan. De dierenweide kost namelijk structureel geld: ‘het afgelopen jaar is een gedeelte van de weide bestraat om het gras te sparen, pony Suzan moest van de weide af omdat zij te dik geworden was. Medio juni komt zij weer terug. Helaas is op zaterdag 28 mei het kleine schaap doodgegaan en moet er dus weer een nieuw schaap komen. U begrijpt dat al deze zaken geld kosten.’
*De gemeente Oosterhout had plannen voor de bouw van een culturele accommodatie (met bibliotheek), een hotel, service-appartementen en eengezinswoningen.
De foto's zijn afkomstig uit het archief van Stichting Dierenweide Rutselbos. Leerlingen van de LTS bouwen het dierennachtverblijf. De fotograaf is onbekend.