In 2021 ontvangt Regionaal Archief Tilburg een omvangrijke fotocollectie. Amateurfotograaf Ad de Bont (1930-2018) fotografeert sinds de jaren vijftig in en rond zijn woonplaats Tilburg.
Hij maakt duizenden dia’s die na zijn dood in beheer komen van neef Ruud de Bont. Deze besluit de omvangrijke collectie aan het archief te schenken, waardoor de foto’s nu stapsgewijs voor iedereen beschikbaar komen.
Een nieuwe stad in beeld
Al vanaf de jaren vijftig loopt Ad als dertiger met zijn camera door de stad. Hij fotografeert nauwgezet de veranderingen die de arbeidersstad in een moderne leefomgeving moeten transformeren. We zien de bouw van de schouwburg (1960), de Pastoor van Arskerk (1964), beter bekend als de “Citroenpers”, en woonflat de Katterug (1973).
Daarnaast ontstaan nieuwe wijken voor de lens van De Bont. Buiten de Ringbanen verrijzen woonflats en moderne doorzonwoningen in wijken als Stokhasselt, De Reit, Quirijnstok en Het Zand. De fotograaf volgt deze ontwikkelingen vanaf de eerste rang. Hij woont namelijk zelf in een nieuwe woning bij de Europalaan, Beneluxlaan en Valkenjachtstraat.
Afbraak van het oude Tilburg
Echter, zoals iedere Tilburger weet, gaat aan vernieuwing altijd afbraak vooraf. De Bont fotografeert de bekende leegstand en braakliggende terreinen in de binnenstad, maar ook de sloop van enkele centrale gebouwen.
De afbraak van het oude stadhuis (1971) staat diep in het collectieve geheugen van de Tilburgers gegrift. Te zien is hoe van het neoclassicistische gebouw enkel een berg puin resteert. Eenzelfde sentiment leeft ten opzichte van de afbraak van het voormalige station. Op een foto van De Bont is achter een klassieke Shell-pomp en lijnbus het gehavende gebouw te zien.
Gelukkig wordt na sloop weer gebouwd en ook dat brengt De Bont in beeld. We kunnen de bouw van het kroepoekdak minutieus volgen en achter het pijn van het stadhuis verrijst de “Zwarte Doos” van Stadskantoor 1.
Een uniek tijdsbeeld
De Bont fotografeert tot op hoge leeftijd. Hierdoor beslaat de collectie vele decennia en geeft een uniek beeld van de stadsontwikkeling. Het is een tijdsbeeld waarin de oude stad langzaam transformeert naar het Tilburg van nu.
De fotograaf is nooit getrouwd en krijgt geen kinderen. Gelukkig is de waardevolle diacollectie na zijn overlijden in 2018 veiliggesteld door neef Ruud, die op zijn beurt de weg naar het archief weet te vinden. In het depot worden de dia’s nu bewaard voor de toekomst en dankzij digitalisering zullen alle foto’s de komende jaren in fases voor iedereen online beschikbaar komen. Naast de stadsontwikkeling van Tilburg toont de collectie ook beelden van andere gelegenheden, zoals de wijnfeesten en carnaval, dagjes Efteling, de Lovense kerk en bevrijdingsfeesten.
Gelijktijdig met de dia’s werd ook een bijzondere collectie van eveneens vrijgezelle broer Kees de Bont (1931-2008) opgenomen. Kees noteerde van 1953 tot zijn dood in 2008 weerberichten, welke zijn opgenomen in Archief 1029.
