Op 17 april is voor de vijfde maal de Lanciersprijs uitgereikt, en wel aan Maarten van Riel. Hij deed onderzoek naar zijn grootvader, een Tilburgse textielarbeider. Aan de hand van zijn familiegeschiedenis beschrijft Maarten verschillende kanten van de Tilburgse textielindustrie.
Foto: van links naar rechts Astrid de Beer, Jan Julia Zurné, dochter van Maarten, winnaar Maarten van Riel, zoon van Maarten en René Bastiaanse
De drie genomineerden voor de Lanciersprijs, Theo van Etten, Thijs Kemmeren en Maarten van Riel presenteerden hun onderzoek aan het publiek dat bij de prijsuitreiking aanwezig was. Theo kon door omstandigheden niet zelf bij de uitreiking aanwezig zijn, maar hij werd uitstekend vervangen door Astrid de Beer. De Lanciersprijs wordt om de twee jaar uitgereikt aan een onderzoeker die bronnen van Regionaal Archief Tilburg op bijzondere wijze heeft gebruikt.
De jury en de inzendingen
De jury van de Lanciersprijs bestaat uit René Bastiaanse (historicus, presentator van De wandeling, voormalig directeur van het Brabants Historisch Informatie Centrum), Jan Julia Zurné (universitair docent Politieke Geschiedenis, Radboud Universiteit Nijmegen) en Astrid de Beer (historica, projectleider bij Regionaal Archief Tilburg). Zij bogen zich de afgelopen maand over de vijfentwintig inzendingen. Onder de inzendingen zaten diverse boeken, een website waarop door middel van softwarematige handschriftherkenning oude archieven toegankelijk zijn gemaakt, een kinderboek en een werkstuk over abortus. Thema’s die in de inzendingen naar voren kwamen waren kermis, textielindustrie, genealogie, jubileumboeken, de watersnoodramp van 1953, maar het merendeel van de inzendingen gaat over de Tweede Wereldoorlog. Dat laatste thema blijft 80 jaar na dato een belangrijke inspiratiebron. De jury bekeek de inzendingen op een combinatie van criteria, waaronder betrouwbaarheid, consistentie, logische opbouw, goede argumentatie, leesbaarheid, zeggingskracht en publieksbereik.
Het juryrapport
In het juryrapport is het volgende te lezen over de winnaar:
‘Maarten van Riel met het boek Het verdriet van Tilburg. Het valt niet in de categorie wetenschappelijk, niet in de categorie populairwetenschappelijk maar is een voorbeeld van wat hij zelf noemt literaire non-fictie. Dat wil niet zeggen dat er geen uitvoerig en betrouwbaar onderzoek is gedaan, in tegendeel, de omvang van het gebruikte bronnenmateriaal is imposant, maar tegelijkertijd neemt de auteur de lezer mee in zijn persoonlijke zoektocht naar de feiten, waardoor er een spanningsboog ontstaat: hoe loopt het af, zal het de auteur lukken? En ondertussen weet Van Riel dan ook nog eens een zeer overtuigend beeld te schetsen van de ontwikkelingen en van het dagelijkse leven in de textielstad Tilburg. Als het gaat om literaire virtuositeit en evocatieve kracht dan is Maarten de zekere winnaar.’
Foto hieronder: Links Thijs Kemmeren en rechts Maarten van Riel met hun boeken
De jury is van mening dat ook het boek Tilburg Sport (1840-1940). Identiteit, diversiteit en distinctie van Thijs Kemmeren en het boek Bier van eigen bodem. 4500 jaar Tilburgse brouwerijgeschiedenis van Theo van Etten excelleerden. Als het zou gaan om het meest gedegen wetenschappelijke werk ingebed in een theoretisch kader en dan ook nog heel prettig leesbaar, dan zou Thijs Kemmeren de winnaar kunnen zijn. Het boek van Theo van Etten prijst de jury aan als een echte aanrader en niet alleen voor de liefhebber van het gerstenat. Vanuit het perspectief van toegankelijkheid en publieksbereik scoort Theo hoge ogen. Volgens de jury was het appels en peren en pruimen vergelijken, maar de leden kwamen uiteindelijk tot de slotsom dat Maarten van Riel de winnaar was.
Maarten ontvangt een geldbedrag van €750 en de roem als vijfde winnaar van de Lanciersprijs.
Foto's van de prijsuitreiking: Maria van der Heyden
