Frequently Forgotten Files: Feestcommissie Inhuldiging Wilhelmina

 Feestcommissie Inhuldiging Wilhelmina 1898, Baarle-NassauOp 6 september 1898 wordt de net achttienjarige Wilhelmina (1880-1962) ingehuldigd als Koningin der Nederlanden in de Nieuwe kerk te Amsterdam. Overal in het land vinden kroningsfeesten plaats. Ook in het Brabantse dorp Baarle-Nassau wordt op 14 september 1989 de inhuldiging groots gevierd. Voor deze gelegenheid is er een feestcommissie in het leven geroepen met daarin de notabelen van het dorp, zoals de burgemeester, de pastoor, kapelaan, gemeentesecretaris en de rijksontvanger (belastinginspecteur).

In de ochtend van 14 september begint het inhuldigingsfeest om 7.00 met een 'muzikaal reveille', gevolgd door het uitsteken van de vlaggen en ‘het losbranden van geschut’. Om 9.00 is er een hoogmis met Te Deum in de parochiekerk met aansluitend een ‘bedeeling aan de armen’. Vervolgens komen gemeenteraad en feestcommissie in de raadzaal bijeen, ‘tot het voorstellen van een adres van gelukwensching aan Hare majesteit’. Een koor van schoolkinderen zingt nationale liederen op de Kiosk. Later in de ochtend is er een optocht met erewacht te paard, praalwagens ‘voorstellende de nijverheid in de gemeente’, schoolkinderen met vaandels, een allegorische voorstelling van de inhuldiging van Wilhelmina, open rijtuigen met daarin de feestcommissie en de gemeenteraad. De stoet wordt opgeluisterd door de plaatselijke harmonie "Eendracht", de handboogschutters én kegelvereniging “Oefening baart kunst”. In de middag zijn er ‘volksvermakelijkheden’ zoals mastklimmen, zaklopen en gelegenheidsvoordrachten. Om 19.00 verzorgt de harmonie een ‘Groot Volksconcert’, later op de avond worden het versierde gemeentehuis en de singel ‘geïllumineerd’. De festiviteiten worden afgesloten met een “schitterend vuurwerk”.

Over het archief

Het archief van “Feestcommissie Inhuldiging Wilhelmina 1898” bestrijkt de periode 1898. Het is een klein archief; de inhoud past in één map. Archief 2219 bestaat helemaal uit (verschillende soorten en maten) papier. Het archief is openbaar, dus voor iedereen te raadplegen. Het is gedigitaliseerd en beschikbaar via de website. Klik hier om naar de scans te gaan.

Wat zit erin?

Archief 2219 bevat documenten van de feestcommissie over het inhuldigingsfeest van Koningin Wilhelmina te Baarle-Nassau op 14 september 1898.  In het archief zit een ‘journaal’ van de ontvangsten en uitgaven van het inhuldigingsfeest. Dit geeft de onderzoeker een goed inzicht in alle zaken die nodig waren voor de festiviteiten en de kosten daarvan, zoals de ‘bedeeling’ van de armen waarvoor o.a. ‘13 krentenmikken’ aangeschaft werden, de versieringen, het vuurwerk, de lampions ect. Verder zijn er aanbiedingen van feestbundels, portretten van Wilhelmina, het ‘Koningin Wilhelmina Prentenboekje’, een intekenlijst op het gedenkboek van de inhuldiging van Wilhelmina, ‘compleet in 16 afleveringen à 40 cent per aflevering’ en een brochure voor een levensgroot portret van Wilhelmina ten voeten uit, ‘artistiek afgewerkt en buitengewoon goedkoop’. In het dossier zitten nog een aantal facturen met prachtige briefhoofden en verschillende brochures van (internationale) bedrijven van illuminatie- en feestartikelen. Een hele mooie is de brochure van Gautzsch Gas-Gloeilicht. 

Highlights

Een bijzondere ontdekking in het archief is een meer dan levensgrote poster van een soort oranje vloeipapier met daarop het programma van het inhuldigingsfeest in Baarle-Nassau op 14 september 1898. Deze poster zat opgevouwen en in verkreukelde staat in het dossier. Marlies (afd. conserveren & restaureren) heeft de poster gladgestreken en kleine scheurtjes gerepareerd met Japans papier. Vervolgens is de poster gescand. Vanwege het bijzondere formaat was dit nog een hele klus; klik hier voor het filmpje.

De foto'van de restauratie van de poster is gemaakt door Stef Uijens.