In de serie Frequently Forgotten Files (FFF) zetten we minder bekende, maar bijzondere archieven uit onze collectie in de schijnwerpers. In deze aflevering staat archief 2458 Stichting Heen en Weer Terheijden 1989-2021, centraal.
Stichting Heen en Weer Terheijden
Sinds 1992 vaart er gedurende het zomerseizoen een voetveer heen en weer over rivier de Mark, tussen de haven van Terheijden en de Haagse Beemden in Breda. Dit Markpontje is bedoeld om wandelaars en fietsers over te zetten. Het vaarseizoen start op de zaterdag van het weekend waarin de zomertijd begint en eindigt op de zondag van het weekend waarin de wintertijd begint. Voor de exploitatie van de veerdienst wordt in 1993 Stichting Heen en Weer opgericht. Het pontje wordt bemenst door vrijwilligers. 
Op zaterdag 5 september 1992 wordt het pontje officieel in de vaart genomen. Jarenlang ijveren door de gemeente Terheijden is hieraan vooraf gegaan. Net voor de officiële opening wordt de bel gestolen: ‘bel van voetveer nu al gestolen’ kopt De Stem op 31 augustus 1992. Gelukkig wordt de bel net op tijd terugbezorgd zodat burgemeester Van Brummen van Terheijden en de Bredase wethouder Koekoek gezamenlijk de scheepsbel kunnen luiden bij de opening van het veer.
Het Markpontje is van begin af aan een succes. Het eerste seizoen zijn er 8.878 overzettingen, in plaats van de geschatte 2.000. Dit aantal loopt in de daaropvolgende jaren op tot ca. 25.000 overzettingen per vaarseizoen. Het voetveer is een belangrijke schakel tussen de recreatieve wandel- en fietsroutes een beide oevers van de Mark
De coronaperiode gooit roet in het vaarseizoen: vanwege de regels van het RIVM gaat het vaarseizoen van 2020 niet van start. “Zolang de anderhalvemeterregel geldt varen wij niet”, aldus bestuurslid Dick Recter van Stichting Heen en Weer, in BN De Stem. Het is niet mogelijk om op het pontje 1,5 m afstand te houden.
Op 21 juli 2021 wordt, na 29 jaar dienst, het oude pontje vervangen voor een ‘superdeluxe E-variant’. 
Over het archief
Het archief van “Stichting Heen en Weer Terheijden” bestrijkt de periode 1989-2021. De inhoud van het archief, tien plakboeken, past in één zuurvrije archiefdoos. Archief 2458 is openbaar, dus voor iedereen te raadplegen in de studiezaal van Regionaal Archief Tilburg
Wat zit erin
Tien plakboeken met foto’s, correspondentie en krantenartikelen tonen het wel en wee van voetveer Het Markpontje vanaf de allereerste proefvaart tot het einde van vaarseizoen 2021. Het archief bevat artikelen over alles wat te maken heeft met het pontje in de plaatselijke pers, of dit nu gaat over het onderzoek van de gemeenten naar de haven van Terheijden, het sluiten van de kiosk in 2017, de komst van een foodtruck, tarieven, storingen van het veer, de mogelijkheid om digitaal te betalen (2021) of 'Pontjesdag'. Naast foto’s en krantenartikelen zijn er samenvattingen van schippersvergaderingen, vaartijden en roosters van het vaarseizoen, schippersliederen en programma’s van de jaarlijkse uitjes van de vrijwilligers.
Highlights
.jpg?sfvrsn=7b6c45c_1)
In invnr. 3, plakboek betreffende voetveer Het Markpontje 1999-2002, zit een zelfgeschreven schipperslied, dat gezongen moet worden op de wijs van ‘Als sterren aan de hemel staan’ van Frans Bauer. Dit is overigens niet het enige schipperslied in het archief, er zijn er meerdere, allemaal verschillend. Waarschijnlijk werden deze liederen gezongen tijdens het schippersuitje, aan het einde van het vaarseizoen.
Andere interessante stukken uit het archief:
Het Markpontje Terheijden vaart nog steeds.
Meer lezen?
De foto's zijn afkomstig uit archief 2458, Stichting Heen en Weer Terheijden 1989-2021. De fotograaf is onbekend.
